Ad van Wijk, hoogleraar toekomstige energiesystemen aan de TU Delft, vindt dat Groningen een belangrijke rol moet gaan spelen in het onderzoek naar de duurzame productie van waterstof. Dat zien ze in Groningen wel zitten: Gasunie en EnergyStock willen binnenkort bij Veendam starten met de bouw van een grootschalige proefinstallatie voor het omzetten van duurzame stroom in waterstof.
Het gebruik van duurzaam geproduceerde waterstof kan een belangrijke bijdrage leveren aan de realisatie van de klimaatdoelen die de overheid zichzelf heeft gesteld. De belangrijkste afzetmarkt voor groene waterstof is mobiliteit. Auto’s, bussen en treinen kunnen gaan rijden op waterstof. Daarnaast is waterstof een belangrijke grondstof voor de industrie en kan de inzet van groene waterstof industriële processen dus verder verduurzamen. Verder kan waterstof in beperkte mate worden bijgemengd in het gasnet. Samen met betere isolatie van woningen, inzet van groen gas en meer gebruik van duurzame elektriciteit kan dat er voor zorgen dat een groot deel van het gebruik van aardgas kan worden verduurzaamd.
In het plan dat prof. Van Wijk schreef voor de NIB speelt de Eemsdelta een belangrijke rol. De groene elektriciteit die daar aan land komt, onder andere vanuit de offshore windparken op de Noordzee, zou volgens Van Wijk moeten worden gebruikt om het chemiecluster in Delfzijl van relatief goedkope ‘groene’ energie en waterstof te voorzien.
Meeden en Zuidwending
Gasunie New Energy en EnergyStock zien ook in Meeden een belangrijke schakel in de productie van duurzame waterstof. Bij dit dorp ligt een groot verdeelstation van energienetbeheerder TenneT. Hierlangs kan op termijn duurzame elektriciteit worden aangevoerd. Daarbij gaat het niet alleen om stroom van de windparken boven de Waddeneilanden, maar ook tijdelijke overschotten aan windenergie die via de Cobra-kabel vanuit Denemarken binnenkomen en overtollige windenergie vanuit de Duitse wind- en zonneparken. Daarnaast ligt er gasinfrastructuur in de omgeving waarlangs waterstof – al of niet gemengd met aardgas – kan worden afgevoerd.
Tel daarbij op de vergunningen die EnergyStock bezit om gas op te slaan in de zoutcavernes onder Zuidwending en er ontstaat mogelijk een belangrijk knooppunt voor de productie en distributie van groene waterstof. Daarvoor zal eerst wel moeten onderzocht worden of waterstof inderdaad kostenefficiënt kan worden opgeslagen in de cavernes. Dit zal dat ook een belangrijk onderdeel zijn van de pilotfase van het onderzoeksproject.
Zonnepanelen en zeecontainers
Wanneer de plannen doorgaan, zullen er op de aarden wallen en de parkeerplaatsen rondom de installatie meer dan tienduizend zonnepanelen worden geïnstalleerd met een gezamenlijk vermogen van 2,4 MW. Hiervan is 1,4 MW bestemd voor de verduurzaming van de eigen energievoorziening van de installatie. De overgebleven 1 MW zal worden gebruikt om ervaring op te doen met de omzetting van groene stroom in groene waterstof.
Daarvoor zullen Gasunie New Energy en EnergyStock drie zeecontainers plaatsen. Eén container bevat een elektrolyser waarmee water wordt gesplitst in waterstof en zuurstof. De tweede bevat de benodigde elektronica en de derde een kleine compressor die vervolgens een van de opslagcilinders vult met waterstof. Met deze zogenoemde tube trailers kan het waterstof worden vervoerd naar afnemers in bijvoorbeeld de mobiliteit en industrie.